باسمه تعالی
حروف مشبهة بالفعل( قواعد درس اول عربی دوازدهم)
حروف مشبهة بالفعل عبارتند از : أنّ ، إنَّ ، کأَنَّ، لکنّ، لیتَ ، لعلَّ .
این حروف بر سر جمله اسمیه می آیند و مبتدا را با عنوان اسم حروف مشبهة بالفعل » منصوب و خبر را مرفوع باقی می گذارند. مانند : اللهُ علیمٌ » إنَّ اللهَ علیمٌ»
إنَّ :حرف مشبهة بالفعل / اللهَ: اسم حرف مشبهه، منصوب /علیمٌ: خبر حرف مشبهه، مرفوع
الطالبونَ مجتهدونَ» إنّ الطالبینَ مجتهدونَ»
دقت کنید که علامت نصب ،در اسم جمع مذکر سالم ینَ» است
همچنین علامت نصب در اسم مثنی ، ینِ» است.
علمتُ أنَّ النصرَ قریبٌ (دانستم كه پیروزی نزدیك است).
قلتُ إنَّ الكتابَ نافعٌ (گفتم كه كتاب سودمند است).
نکته : تفاوت إنَّ با أنَّ چیست ؟ اگر به مثالهای بالا دقت کنید می بینید که إنّ در ابتدای جمله و أنَّ در وسط جمله می آید»
نکته: أنّ نمی تواند اول جمله بیاید و همچنین بعد از مشتقات قالَ(قیل ، قُل و .) از إنَّ استفاده می کنیم.
كأنَّ
كأنَّ» برای تشبیه به كار می‌رود و معنای آن گویی كه، مثل اینكه، انگار كه» میباشد.
مثال: كأنَّ الممرِّضَةَ اُختُ المریض (گویی كه پرستار خواهر بیمار است).
لیتَ( تمنی ، آرزوی محال) / لعلَّ ( رجاء ،آرزوی ممکن)
لیتَ» برای بیان آرزو و تمنّی (= ای كاش) و لعلَّ» بیان امیدواری و گمان (= شاید، امید است که) به كار می‌روند، مثال:
لیتَ البیتَ واسعٌ (ای كاش خانه ،بزرگ بود).
لَعَلَّ الفرجَ قریبٌ (شاید گشایش، نزدیك باشد).
در عربی به لیت»، حرف تمنّی» و به لعلَّ» حرف رجاء» گفته میشود.
لكنَّ
به لكنَّ» حرف استدارك می‌گویند برای رفع ابهام می آید. مثلاً در جمله الكتاب صغیرٌ ولكنّه مفیدٌ» اگر گوینده تنها به جمله الكتاب صغیرٌ» اكتفا كند، ممكن است این توهم را برای شنونده پدید آورد كه كتاب به جهت حجم اندكش سودمند، نیست، از این رو با اضافه كردن جمله لكنّه مفیدٌ» درصدد از بین بردن این توهم است.
نکته : اسم حروف مشبهة بالفعل، به دو صورت می آید.
1- ضمیر متصل. مانند : انتَ عالمٌ » = إنّکَ عالمٌ ( انتَ :ضمیر منفصل =کَ :ضمیر متصل).
إنّ : حرف مشبهة بالفعل / کَ : اسم حرف مشبهه/ عالمٌ: خبر حرف مشبهه، مرفوع
پس اگر مبتدا، ضمیر بود ، ضمیر متصل متناسب با آن، به حروف مشبهه ، می چسبد.
2- به صورت اسم ظاهر
أحسَنُ الحَسَنِ حُسنُ الخُلقِ
إِنَّ أحسَنَ الحَسَنِ حُسنُ الخُلقِ: به راستی که نیکوترین نیکی ها ، خلق نیکو است.
أعرف أنّ الأکلَ لذیذٌ لکنّ الإسرافَ فی الأکلِ ضارٌّ : میدانم که خوردن، لذت بخش است اما زیاده روی در خوردن مضّر است.
لا نفی جنس
لای نفی جنس
مبتدا را با عنوان اسم لا نفی جنس،فتحه می دهد و خبر را مرفوع باقی می گذارد.( گاهی خبر لا نفی جنس، حذف میشود)
لا سیفَ أقطعُ من الحقِّ. ( هیچ شمشیری بُرنده تر از حق نیست )
لا شئَ أضرُّ من الجهلِ. ( هیچ چیزی زیانبخش تر از نادانی نیست )
دقت کنید : بعد از لا نفی جنس ، اسم می آید.
اسم لای نفی جنس 3 ویژگی دارد
1- فتحه می گیرد.
2- نکره است ( یعنی تنوین و الف و لام نمی گیرد)
3- جابه جا یا حذف نمی شود.
در سالهای گذشته با چند نوع لا» آشنا شدید :
1- لای نهی: که فعل مضارع را مجزوم (ساکن یا حذف ن )می کند .
مانند : لا تُشرکْ بالله ( لقمان /13) به خداوند شرک نَوَرز.
لا تَکْتُبْ علی الجدار: روی دیوار ننویس.
لا تَکْتُبوا : ننویسید.
2- لای نفی : برسر فعل مضارع می آید و ترجمه فعل را منفی میکند.
مانند : زیدٌ لا یأکُلُ و لا یشربُ ( زید نمی خورَد و نمی نوشد)
دقت کنید : بعد از لا نفی و لا نهی ، فعل می آید.
2- حرف جواب : در جواب حروف استفهام می آید.
أ أنتَ كَسَرْتَ اُّجاجَ ؟ لا ››
افعال ناقصه (قواعد درس هفتم عربی یازدهم )
قواعد درس ششم دهم و درس پنجم یازدهم
محل اعرابی کلمات دو آیه درس اول عربی یازدهم تجربی-ریاضی
لا ,، ,حرف ,اسم ,حروف ,نفی ,می آید ,لا نفی ,مشبهة بالفعل ,حروف مشبهة ,نفی جنس ,حروف مشبهة بالفعل ,الحَسَنِ حُسنُ الخُلقِ ,مشبهة بالفعل قواعد
درباره این سایت